Piyasa Değeri/Defter Değeri (PD/DD) oranı bir hisse senedinin sahip olduğu özkaynaklara göre fiyatını ölçme amacıyla kullanılan bir değerleme oranıdır. Hisse senetlerinin ucuz ya da pahalı olduğunu anlamak için kullanılır. Genel kanı yüksek PD/DD ile işlem gören hisselerin pahalı. Düşük PD/DD ile işlem gören hisselerin ucuz olduğu yönündedir. Ancak bu her zaman doğru değildir. PD/DD oranını hesaplamak için şirketin ana ortaklığa ait özkaynakları ve piyasa değeri kullanılır. Özkaynakları negatif olan şirketler için PD/DD oranı hesaplanmaz.

PD/DD Oranı Nasıl Yorumlanmalı

Bu oranı için ilk eşik değer her zaman 1 olarak kabul edilir. PD/DD oranı 1 olan şirket özkaynaklarıyla eşit şekilde değerlenmiştir. Bu rakamın altında kalan PD/DD oranları şirketin özkaynaklarından ucuz fiyatlandığını gösterir. Ancak zarar etmesi beklenen şirketlerde 1’in altında PD/DD oranı görülmesi normaldir. Çünkü edilen zararlarla özkaynaklar erimeye devam edecektir. 1’in üzerindeki rakamlar şirketin özkaynaklarından daha fazlasına işlem gördüğünü gösterir. Ancak bu her zaman o hisse senedinin pahalı olduğunu göstermez.

Aynı sektörde faaliyet gösteren şirketleri kıyaslamak için PD/DD oranı çoğu zaman kullanılır. Bunun sebebi aynı sektörde faaliyet gösteren şirketlerin bilanço yapılarının benzer olmasıdır. Sanayi, ulaşım, haberleşme, enerji gibi yüksek sermaye ve aktif büyüklük gerektiren sektörlerle, yazılım, teknoloji, hizmet gibi sektörlerin çarpanlarını kıyaslamak doğru değildir.

Piyasa Değeri / Defter Değeri ve Özkaynak Karlılığı İlişkisi

PD/DD oranı özkaynak karlılığıyla birlikte değerlendirildiğinde çok daha anlamlı olmaktadır. Bunun sebebi özkaynakları artırmanın yolunun kar elde etmekten geçmesidir. Elbette bedelli sermaye artırımları da şirketlerin sermayelerini artırmak için bir yoldur ancak çoğu şirket tarafından nadiren kullanılır. Özkaynak artışları şirketlerin elde ettiği ancak dağıtmadığı karlar ile sağlanır. Dağıtılmayan karlar geçmiş yıl karları ve yedek akçeler gibi kalemlerde saklanır. Temettü dağıtmayan bir şirketin özkaynaklarını artırma hızı o şirketin özkaynak karlılığıyla aynıdır. Yüksek özkaynak karlılığına sahip şirketlerin gelecek dönemde özkaynaklarını yani defter değerini hızlı artıracağı beklentisi fiyatlara yansır ve bu şirketlerde PD/DD oranı diğer şirketlere göre yüksek olur. F/K oranına kar büyümesiyle birlikte bakılması gerektiği gibi, PD/DD oranına da özkaynak büyüme hızıyla bakılması çok daha doğru sonuçlar verecektir. Düşük özvarlık karlılığına sahip ancak yüksek PD/DD oranı olan hisseler pahalı kabul edilir. Yüksek özvarlık karlılığı ve düşük PD/DD oranına sahip şirketler ise ucuz kabul edilir. Bu iki oran arasında pozitif bir ilişki vardır.