Borsa, ticari mal ve kıymetli evrakların alıcı ve satıcılar tarafından alınıp satıldığı yerdir. Kelime olarak tam karşılığı budur.
Bu işlemlerin her biri elektronik ortamda gerçekleşirken, aracılar emirleri piyasaya iletir. Alıcı en yüksek fiyatı, satıcı en düşük fiyatı belirler. Aracılar da bu emirleri alıp doğrudan piyasaya gönderirler.
Borsa bu şekilde arz ve talebin yaratılıp, fiyatların oluştuğu bir mekanizmadır. Karmaşıktır ancak basit bir mantığa dayanır. Belli kurallar etrafında çalışır ve ticareti gerçekleştiren alıcı ile satıcı arasındaki bağlantıyı kurar.
Genel olarak 3 temel işlevi vardır. Bunlar;
Hisse senedi alma: Günlük, bireysel veya kurumsal yatırımcı olmaları fark etmeksizin isteyen herkes hisse alabilir.
Hisse senedi satma: Alım işlemi mümkün olduğu gibi belli bir kârın sahibi olduktan sonra satışın gerçekleşmesi için uygun ortamı sağlar.
Hisse senedi ihracı: Bir şirket para toplamak istediği zaman, mülkiyetinin bir kısmını borsada satmaya karar verir. Bu işleme halka arz denir. Şirket halka arz yoluyla hisselerini işleme açar. Bu şekilde hem şirket hem de yatırımcılar para kazanır.
İşlevleri elbette bunlarla sınırlı değildir, ancak şimdilik bu kadarını bilmek yeterlidir.
Borsa da bulunan bir hisse neden yükselir? Neden düşer?
Borsada oluşan fiyatlar arz ve talep dediğimiz iki faktöre dayalı olarak değişiklik gösterir. Talep azaldığı ve arz fazla olduğu için fiyatların düştüğünü haberleri takip ederseniz duyarsınız.
Üretimin fazla olması ama aynı oranda talebin olmaması nedeniyle fiyat düşüyor. Tam tersini düşünecek olursak; üretimin kısıtlı olduğu ve talebin fazla olduğu zaman fiyat yükselecektir.
Borsa da kimler var?
Bireysel yatırımcılar: Bir aracılık hesabı üzerinden bireysel olarak alım satım gerçekleştiren yatırımcılardır.
Borsacılar: Bu konuda eğitim almış, lisanslama sınavlarını geçmiş kayıtlı temsilcilerdir. Bu kişiler, yatırımcılar adına menkul kıymet alıp satabilirler. İşlemlerde aracı olarak varlık gösterirler.
Aracı kurumlar, komisyonculuk işlemleri ve alım satımı gerçekleştirmek için müşterilerden belli bir ücret alırlar.
Portföy yöneticileri: Yatırımcıların sahip olabileceği büyük portföyleri yönetirler. Bu nedenle büyük alım satımlar gerçekleştirirler. Daha sonra da bu portföyün yönetiminden sorumlu olurlar.
Yatırım bankacıları: Şirketlerin hisselerini listelemesine yardımcı olurlar.
Yatırım alanında sizlerle paylaşacağımız naçizane tavsiyeler;
- Mutlaka bildiğiniz yatırım aracına yatırım yapın.
- Kendi yatırım stratejilerinizle işlemlerinizi yapın ve başkalarınızın kararlarınızı etkilemesine izin vermeyin.
- Beklediğiniz hedefe ulaştığınız zaman “biraz daha beklesem daha çok kazanırım, biraz daha düşünce alırım” demeyin.
- Aceleci, sabırsız ve organize olamayan bir yatırımcı olmayın. Sabırlı olun, bir fırsatla karşılaştığınızı düşündüğünüz zaman acele etmeyin ve iyice araştırın.
- Sürekli araştırın, gözlemleyin, analiz edin ve OKUYUN!